DEPARTMENT OF JOURNALISM AND INFORMATION

Yearbook of Bibliology and Press Studies

pISSN 2080-4938 eISSN 2449-898X

 

Autor Adam Radosław Suławka
Tytuł Prasa rosyjskojęzyczna wydawana w łodzi przed I wojną światową w świetle raportów cenzora Wasilija Pietrowa
Title The Russian-speaking press published in łódź before World War I in the opinion of censor Vasily Petrov
Słowa kluczowe cenzura, łódź, Rosja, prasa, Wasilij Pietrow, Leopold Zoner, XIX–XX wiek
Keywords censorship, łódź, Russia, press, Vasily Petrov, Leopold Zoner, XIX–XX centuries
Pdf
Numer 18

Streszczenie

Niniejszy artykuł charakteryzuje rynek czasopism wydawanych w języku rosyjskim w łodzi przed I wojną światową na podstawie raportów łódzkiego cenzora Wasilija Pietrowa, który pełnił swą funkcję w latach 1906–1914. Pod władzą rosyjską w łodzi ukazywało się 13 czasopism tego typu, z czego na lata działalności Pietrowa jako cenzora przypada dziewięć (chociaż na łamach swoich raportów wspomniał jedynie o pięciu spośród nich). W sprawozdaniach wyrażał się wyjątkowo krytycznie zarówno na temat poziomu tejże prasy, jak i umiejętności odpowiedzialnych za nią redaktorów. Przyczynił się do upadku części tytułów poprzez karanie grzywną za publikację artykułów, które jego zdaniem godziły w dobro władzy bądź zawierały treści nieobyczajne. Najwięcej miejsca poświęcono najdłużej wychodzącemu dziennikowi "Lodzinskij Listok" (redagowany przez Niemca Leopolda Zonera). To właśnie z powodu rzekomo zbytniej pobłażliwości wobec powyższej gazety poprzednik Pietrowa został odwołany ze stanowiska. Tytuł ten jednakże był całkowicie zależny finansowo od władz miejskich (tylko dzięki ich wsparciu zdołał się tak długo utrzymać na rynku) i w związku z tym był całkowicie lojalny wobec władz. W czasie swojego urzędowania cenzor Pietrow tylko raz nałożył na niego karę finansową. Pomimo lojalności gazety wobec władz nisko oceniał jej poziom, czemu dawał wyraz w swych doniesieniach. Ze wspomnianych źródeł wyłania się zatem wyjątkowo pesymistyczny obraz poziomu prasy rosyjskojęzycznej wydawanej w łodzi przed rokiem 1914.

Summary

This article describes the market of the Russian-speaking press published in łódź before World War I in the opinion of the łódź censor Vasily Petrov, who performed this function in the years 1906-1914. Among the thirteen periodicals that came out in łódź during Russian rule (and nine at the time of Vasily Petrov's work) only fve have been mentioned and written about. He had critical opinions 38 Adam Radosław Suławka about the quality of the periodicals as well as the abilities of their editors in his reports. He was respon-sible for the bankruptcy of some of the periodicals, which in his opinion undermined state interests or contained immoral contents. Much attention, in his reports, was focused on the longest functioning russian-speaking newspaper in łódź, the daily, "Lodzinskiy Listok" (edited by the German Leopold Zoner). It is actually due to an alleged indulgence to this newspaper that resulted in Petrov's predeces-sor losing his job. This daily was, however, totally dependent fnancially on the city authorities (only thanks to their support did it survive on the market for such a long time) and as a consequence of this, it was totally loyal to the authorities. Despite the newspaper's loyalty to the authorities Vasily Petrov lowly assessed its level, which he clearly indicated in his reports. From the given sources, a pesimistic view of the level of russian-speaking press published in łódź before 1914 is portrayed.